(ਹਰ ਸਾਲ 25 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਾਈਟ ਰਿਬਨ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ - National Day to Stop Men’s Violence against Women )
ਪਲ -ਪਲ ਮਿਜ਼ਾਜ ਬਦਲਦਾ ਮੌਸਮ। ਕਦੇ ਛੜਾਕੇ ਨਾਲ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਕਦੇ ਤਿੱਖੀ ਧੁੱਪ। ਇਸ ਅਣਕਿਆਸੇ ਜਿਹੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਸਕੂਲਾਂ -ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਫ਼ੈਦ ਪਹਿਰਾਵੇ 'ਚ ਤਿੱਤਰ ਖੰਭੀ ਬੱਦਲਾਂ ਵਾਂਗ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਆਏ ਸਨ। ਔਰਤ 'ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਤਸ਼ੱਦਦ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ। ਸਫ਼ੈਦ ਰਿਬਨ ਟੁੰਗਦੇ ਹੋਏ ਰਾਹ 'ਚ ਹੋਰ ਲੋਕ ਜੁੜਦੇ ਗਏ ਤੇ ਕਾਫ਼ਲਾ ਤੁਰਦਾ ਗਿਆ। ਵੱਡੇ ਚੌਂਕ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਧੂੰਆਂਧਾਰ ਤਕਰੀਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਦ ਹਜੂਮ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਾਰੇ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਔਰਤ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹੁੰ ਚੁਕਾਈ ਗਈ।
ਗੰਭੀਰ ਜਿਹੀ ਦਿੱਖ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਬੀਬੀ ਚੁੱਪੀ ਦੀ ਬੁੱਕਲ ਮਾਰੀ ਮੂਹਰਲੀ ਕਤਾਰ 'ਚ ਖੜ੍ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਸੁਣ ਰਹੀ ਸੀ। ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਚੁੱਪੀ 'ਚ ਭੁੱਬਲ ਵਰਗੀ ਸੁਲਘਣ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਵੱਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਅਚਾਨਕ ਉਸਦੀ ਚੁੱਪੀ ਰੋਹ 'ਚ ਬਦਲ ਗਈ । ਸਟੇਜ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਪਰਾਂ ਧਕੇਲਦੀ ਉਹ ਭੁੜਕ ਪਈ , " ਇੱਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹਰ ਮਰਦ ਨੂੰ ਅੱਜ ਮੈਂ ਪੁੱਛਦੀ ਹਾਂ - ਕੀ ਕਦੇ ਉਸ ਸੋਚਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤ ਬਿਨਾਂ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਅਧੂਰਾ ਹੈ ? ਕਦੇ 'ਕੱਲਾ ਬਹਿ ਕੇ ਸੋਚੀਂ ਵੇ ਅਸੀਂ ਕੀ ਨੀ ਕੀਤਾ ਤੇਰੇ ਲਈ। ਆਪਣਾ ਆਪਾ ਮਾਰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਤੇਰੇ ਰੰਗ 'ਚ ਰੰਗਿਆ ਤੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਸਿਫ਼ਰ ਕਰਕੇ ਜਾਣਿਆ। ਖੁਦ ਨੂੰ ਏਕਮ ਦਾ ਯੱਕਾ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆ ਸ਼ਾਇਦ ਤੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਏਥੇ 'ਕੱਲੇ ਏਕੇ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਸਿਫ਼ਰ ਹੀ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਤੈਨੂੰ ਲੱਖਾਂ -ਕਰੋੜਾਂ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇੱਥੇ ਹਰ ਗਾਲ ਔਰਤ ਲਈ ਤੇ ਹਰ ਦੁਆ ਮਰਦ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਈ ਹੈ। "
ਚੁਫ਼ੇਰੇ ਪਸਰੀ ਮੜੀਆਂ ਵਰਗੀ ਚੁੱਪ ਹੋਰ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਆਪਾ ਝੰਜੋੜੂ ਹਿਰਦੇਵੇਦਕ ਸੱਚ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਦੀ ਉਹ ਤਾਂ ਗਲੋਟੇ ਵਾਂਗ ਉਧੜੀ ਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। "ਮੇਰੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੇ ਸ਼ੌਕ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣਾ ਤੇਰੀ ਆਦਤ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਮੋਹਰਾ ਬਣਾ ਆਪਣਾ ਉੱਲੂ ਸਿੱਧਾ ਕਰਕੇ ਹਰ ਹੀਲੇ ਮੈਨੂੰ ਹੀ ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈਂ । 'ਥੋਥਾ ਚਨਾ ਬਾਜੇ ਘਣਾ' ਕੇਵਲ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਪਹਾੜ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦੈਂ । ਆਪਣੀਆਂ ਖੁਦ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਜਣ ਲਈ ਕਦੇ ਮੈਨੂੰ ਗੁਣਹੀਣ -ਬਦਚਲਨ ਤੇ ਕਦੇ ਪੈਰ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਕਹਿੰਦੈਂ । ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੁੱਤੀ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਵੱਜੇਗੀ ਓਦੋਂ ਹੀ ਤੈਨੂੰ ਅਕਲ ਆਏਗੀ। ਹਰ ਵਕਤ ਮੇਰੇ 'ਚ ਬੁਰਾਈ ਲੱਭਣ ਵਾਲਿਆ ਤੂੰ ਤਾਂ ਓਹ ਮੱਖ ਹੈਂ ਜੋ ਕੇਵਲ ਜ਼ਖਮ 'ਤੇ ਹੀ ਬੈਠਣਾ ਜਾਣਦਾ। ਗੱਲ -ਗੱਲ 'ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਬੇਘਰ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦਾ ਆਇਆ ਹੈਂ, ਪਰ ਯਾਦ ਰੱਖੀਂ ਮੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਤੇਰਾ ਇਹ ਘਰ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣ ਜੋਗਾ ਇੱਕ ਮਕਾਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।"
ਅਦਬ ਦਾ ਪੱਲਾ ਫੜ ਉਸ ਬੋਲਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ , "ਓ ਭਲਿਆ ਲੋਕਾ ਮੈਂ ਤਾਂ ਤਹਿਜ਼ੀਬ ਦੀ ਰੱਸੀ ਅਜੇ ਵੀ ਫੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਤੇਰੇ ਏਸ ਅਖੌਤੀ ਘਰ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੱਲੂ 'ਚ ਸਮੇਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅੱਠੋ ਪਹਿਰ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਤੈਥੋਂ ਮੰਗਿਆ ਹੀ ਕੀ ਹੈ -ਦੋ ਡੰਗ ਦੀ ਰੋਟੀ ਤੇ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਆਦਰ।ਪਰ ਤੇਰੇ ਕੁਸੈਲੇ ਬੋਲ ਤੇ ਕੁਰੱਖਤ ਨਜ਼ਰਾਂ ਹਰ ਪਲ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਵਿੰਨੀ ਜਾਂਦੀਆਂ ਨੇ। ਮੇਰੀ ਚੁੱਪੀ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨਾ ਸਮਝ ਬੈਠੀਂ। ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। "
ਹੁਣ ਚੁਫ਼ੇਰੇ ਤਾੜੀਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਜਿੱਤ ਦੀ ਚਮਕ । ਉਸ ਨੇ ਦੂਰ ਅਸਮਾਨ 'ਤੇ ਪਈ ਸੱਤਰੰਗੀ ਪੀਂਘ ਵੱਲ ਤੱਕਿਆ। ਇਓਂ ਲੱਗਾ ਜਿਵੇਂ ਅੰਬਰੋਂ ਲਹਿ ਸੱਤ ਰੰਗ ਉਸ ਦੇ ਸਫ਼ੈਦ ਰਿਬਨ ਤੇ ਚੁੰਨੀ 'ਤੇ ਬਿਖਰ ਗਏ ਹੋਣ।
ਥੰਮਿਆ ਮੀਂਹ
ਸੱਤਰੰਗ ਝਲਕੇ
ਅੰਬਰੀਂ ਪੀਂਘ ।
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
ਨੋਟ: ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤੱਕ 42 ਵਾਰ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ।