ਅੱਜ ਦੁਸਹਿਰਾ ਹੈ। ਨੌ-ਨਰਾਤਿਆਂ 'ਚ ਆਥਣ ਵੇਲ਼ੇ ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਆਰਤੀ ਉਤਾਰੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਾਦ 'ਚ ਸੁੱਕੀ ਪੰਜੀਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੋਰੇ ਕੁੱਜੇ 'ਚ ਜੌਂਅ ਵੀ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਖੇਤਰੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਗੇ ਹੋਏ ਜੌਆਂ ਨੂੰ 'ਗੌਰਜਾਂ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਦਾ ਹੈ। ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਾਲ਼ੇ ਦਿਨ ਜੌਂਅ-ਖੇਤਰੀ ਦੇ ਬੁੰਬਲ਼ਾਂ ਨੁੰ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੇ ਵੀਰਾਂ ਦੇ ਟੁੰਗਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੇ ਕਿਸੇ ਟੋਭੇ ਜਾਂ ਸੂਏ 'ਚ ਜਲ-ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
1.
ਅੱਸੂ ਨਰਾਤੇ
ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਪੂਜਣ
ਮਿਲ਼ ਕੁੜੀਆਂ
2.
ਲਿੱਪੀ ਕੰਧ 'ਤੇ
ਚੰਦੂਏ ਤਾਰੇ ਬਣਾ
ਲਾਵਣ ਸਾਂਝੀ
3.
ਅੱਸੂ ਦੀ ਸੰਝ
ਸਾਂਝੀ ਦੀ ਆਰਤੀ ਗਾ
ਵੰਡੀ ਪੰਜੀਰੀ
4.
ਜੌਆਂ ਦੇ ਠੂਠੇ
ਤਾਰਨ ਨੂੰ ਚੱਲੀਆਂ
ਪਿੰਡ ਦੇ ਟੋਭੇ
5.
ਜੌਂਅ ਬੁੰਬਲ਼
ਵੀਰ ਪੱਗ ਟੁੰਗਦੀ
ਦੁਸਹਿਰੇ ਨੂੰ
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
(ਬਰਨਾਲ਼ਾ- ਸਿਡਨੀ)
ਨੋਟ : ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤਲ 87 ਵਾਰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਵੇਖੀ ਗਈ।
1.
ਅੱਸੂ ਨਰਾਤੇ
ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਪੂਜਣ
ਮਿਲ਼ ਕੁੜੀਆਂ
2.
ਲਿੱਪੀ ਕੰਧ 'ਤੇ
ਚੰਦੂਏ ਤਾਰੇ ਬਣਾ
ਲਾਵਣ ਸਾਂਝੀ
3.
ਅੱਸੂ ਦੀ ਸੰਝ
ਵੰਡੀ ਪੰਜੀਰੀ
4.
ਜੌਆਂ ਦੇ ਠੂਠੇ
ਤਾਰਨ ਨੂੰ ਚੱਲੀਆਂ
ਪਿੰਡ ਦੇ ਟੋਭੇ
5.
ਜੌਂਅ ਬੁੰਬਲ਼
ਵੀਰ ਪੱਗ ਟੁੰਗਦੀ
ਦੁਸਹਿਰੇ ਨੂੰ
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
(ਬਰਨਾਲ਼ਾ- ਸਿਡਨੀ)
ਨੋਟ : ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤਲ 87 ਵਾਰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਵੇਖੀ ਗਈ।
ਤੁਹਾਡੇ ਹਾਇਕੁ ਤੋਂ ਗਿਆਨ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਹਨਾ ਰਵਾਇਤਾਂ ਦਾ ਮੈਨੂੰ ਗਿਆਨ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਮਾਝਾ ਸਾਈਡ ਵਲ ਇਸ ਰਵਾਇਤ ਦਾ ਚਲਣ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ।
ReplyDeleteਮਾਲਵੇ ਦੇ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਇਸ ਤਿਓਹਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਚਲਣ ਸੀ।
ReplyDeleteਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਲੱਗਾ ਸਾਰੇ ਹਾਇਕੁ ਪੜ੍ਹ ਕੇ......ਬਚਪਨ ਦੇ ਦਿਨ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰੀਆ !