ਪੰਜਾਬੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅਨੇਕਾਂ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਹਨ ਜੋ ਵਿਆਹ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਚਾਰ-ਚੰਨ ਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।ਕਈ-ਕਈ ਦਿਨ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਚਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਨਕੇ, ਦਾਦਕੇ, ਸ਼ਰੀਕਾ, ਭਾਈਚਾਰਾ ਸਾਰੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 2014 ਨੂੰ ਮੈਂ ਇੱਕ ਵਿਆਹ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਗਈ। ਨਾਨਕੇ ਤੇ ਦਾਦਕੇ ਮੇਲ ਨੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਖੂਬ ਰੰਗ ਬੰਨਿਆ। ਗੀਤ-ਸੰਗੀਤ 'ਚ ਘੋੜੀਆਂ, ਸਿੱਠਣੀਆਂ, ਗਿੱਧਾ, ਬੋਲੀਆਂ, ਜਾਗੋ ਕੱਢੀ ਤੇ ਛੱਜ ਭੰਨਿਆ। ਸ਼ਗਨਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਨਾਲ਼ ਲਾੜਾ ਜੰਝ ਚੜ੍ਹਿਆ ਤੇ ਡੋਲੀ ਘਰ ਆਈ। ਓਸ ਵਿਆਹ ਦੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਹਾਇਕੁ-ਲੋਕ ਦੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨਾਲ਼ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਲੈ ਰਹੀ ਹਾਂ।
1.
ਸੱਜ ਵਿਆਹੀ-
ਮਹਿੰਦੀ ਵਾਲ਼ੇ ਹੱਥੀਂ
ਮਾਹੀ ਦਾ ਨਾਮ ।
2.
ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਹੱਥ
ਨਵੀਂ ਜੋੜੀ ਨੱਚਦੀ
ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਮੀਂਹ।
3.
ਬੂ੍ਹੇ 'ਤੇ ਬੰਨਾ
ਸਿਰ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਵਾਰੇ
ਬੰਨੜੇ ਦੀ ਮਾਂ ।
4.
ਚੌਂਕੇ ਚੜ੍ਹਦੀ-
ਮਿੱਠੇ ਚੌਲ਼ ਬਣਾਵੇ
ਸੱਜ ਵਿਆਹੀ।
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
ਨੋਟ: ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤੱਕ 114 ਵਾਰ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ
1.ਸੱਜ ਵਿਆਹੀ-
ਮਹਿੰਦੀ ਵਾਲ਼ੇ ਹੱਥੀਂ
ਮਾਹੀ ਦਾ ਨਾਮ ।
2.
ਹੱਥਾਂ 'ਚ ਹੱਥ
ਨਵੀਂ ਜੋੜੀ ਨੱਚਦੀ
ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਮੀਂਹ।
3.
ਬੂ੍ਹੇ 'ਤੇ ਬੰਨਾ
ਸਿਰ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਵਾਰੇ
ਬੰਨੜੇ ਦੀ ਮਾਂ ।
4.
ਚੌਂਕੇ ਚੜ੍ਹਦੀ-
ਮਿੱਠੇ ਚੌਲ਼ ਬਣਾਵੇ
ਸੱਜ ਵਿਆਹੀ।
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
ਨੋਟ: ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤੱਕ 114 ਵਾਰ ਖੋਲ੍ਹੀ ਗਈ
ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਭੈਣ ਜੀ ,,
ReplyDeleteਪੰਜਾਬ ਆਏ ਸੀ ਦੱਸ ਦਿੰਦੇ ! ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਸੀ !! ਖੈਰ !!!
ReplyDeleteबहुत सुन्दर हाइकु । मन को छू गए ।
ReplyDeleteਇੱਕ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ .......... ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਵਧਾਈ ਭੈਣ ਜੀ।
ReplyDeleteਹਰਦੀਪ--ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ। ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਇੰਜ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ReplyDeleteਹਾਇਕੁ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਵਿਆਹ 'ਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸਭ ਦਾ ਤਹਿ ਦਿਲੋਂ ਧੰਨਵਾਦ। ਹਾਇਕੁ-ਲੋਕ ਵਿਹੜੇ ਰੱਬ ਕਰੇ ਵਿਆਹ ਵਰਗੀਆਂ ਰੌਣਕਾਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਰਹਿਣ, ਆਪ ਸਭ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਮਿਲ਼ਦਾ ਰਹੇ।
ReplyDelete
ReplyDeleteਖੂਬਸੂਰਤ ਹਾਇਕੁ...
ਹਾਇਕੁ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਵੀਰ ਬਹੁਤ -ਬਹੁਤ ਧੰਨਵਾਦ !
Delete