ਯੁੱਧ ਦੀ ਡਾਕੂਮੈਂਟਰੀ ਵੇਖਦਿਆਂ ਉਹ ਓਦਰੇਵੇਂ ਦੀ ਬੁੱਕਲ 'ਚ ਜਾ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਉਦਾਸੀ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇਂ ਛਾ ਗਏ , "....ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਯੁੱਧ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੇ ਨੇ, ਕਿਸ ਦਾ ਭਲਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅੱਜ ਤੱਕ ਯੁੱਧ ਨਾਲ ? ਅਮਨ ਦਾ ਪੰਛੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੜੇ ਅੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਗਿਆ, ਮੁੜ ਮੇਰੇ ਵਤਨੀਂ ਪਰਤਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਮੇਰੇ ਵਤਨ ਸੁਡਾਨ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਬੇਘਰ ਹੋ ਗਏ। ਅਕਸਰ ਬੇਸਹਾਰਾ ਹੋਏ ਤੇ ਆਪਣਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਲੋਕ ਦਰ -ਬ -ਦਰ ਠੋਕਰਾਂ ਖਾਂਦੇ ਨੇ। ਫੇਰ ਸਹਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤਲਾਸ਼ਦੇ ਅਣਜਾਣ ਰਾਹਾਂ 'ਤੇ ਤੁਰਦੇ ਅਣਜਾਣੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪੈਂਦੇ ਨੇ।"
ਅਚਾਨਕ ਡਰ ਤੇ ਪੀੜਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਹਿ ਤੁਰੀ, " ਮੈਂ ਤਾਂ ਜਨਮੀ ਹੀ ਯੁੱਧ 'ਚ ਸਾਂ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਹੌਲ 'ਚ ਪਲਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਚ ਸਰਾਪ ਹੀ ਤਾਂ ਹੈ। ਓਹ ਚੰਦਰਾ ਦਿਨ ਕਿਵੇਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦੀ ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਹਵਾਈ ਫਾਇਰ ਕਰਕੇ ਦਗੜ -ਦਗੜ ਕਰਦੇ ਫੌਜੀ ਸਾਨੂੰ ਘਰਾਂ 'ਚੋਂ ਕੱਢਣ ਲਈ ਆ ਧਮਕੇ ਸੀ। ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ 'ਚ ਨੰਗੇ ਪੈਰੀਂ ਤੁਰਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪੈਰ ਸੁੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਕਈ ਵਰ੍ਹੇ ਭਿਖਾਰੀਆਂ ਜਿਹਾ ਜੀਵਨ ਬੀਤਿਆ ਯੁਗਾਂਡਾ ਦੇ ਕੈਂਪਾਂ 'ਚ। ਜਿੱਥੇ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਵੇਖਿਆ ਸੀ । ਰੰਗਲਾ ਬਚਪਨ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕਿਤੇ ਮਿਲਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ। "
ਫਿਰ ਉਸ ਦੀ ਸੋਚ ਦਾ ਪੰਛੀ ਕੈਂਪ ਦੇ ਉਸ ਰੁੱਖ ਦੀ ਟਹਿਣੀ ਜਾ ਬੈਠਾ ਸੀ ਜਿਸ ਹੇਠ ਬੈਠ ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਂਗਲਾਂ ਨਾਲ ਰੇਤੇ 'ਤੇ ਲਿਖਣਾ ਸਿੱਖਿਆ ਸੀ। ਅਣਗਿਣਤ ਸੱਖਣੇ ਤੇ ਮੁਰਝਾਏ ਪਲਾਂ 'ਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਕੁਝ ਰੰਗ ਭਰੇ ਤੇ ਕਿਸਮਤ ਉਸ ਨੂੰ ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰੋਂ ਪਾਰ ਲੈ ਆਈ। ਹੁਣ ਡਰ ਦੀ ਥਾਂ ਉਦਾਸੀ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਸੀ ਤੇ ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਓਦਰੇਵਾਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਸਾਫ਼ ਝਲਕਦਾ ਸੀ।
ਟੀ. ਵੀ. 'ਤੇ ਯੁੱਧ
ਓਦਰੀਆਂ ਅੱਖੀਆਂ
ਸਿੰਮਣ ਕੋਏ।
ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਕੌਰ ਸੰਧੂ
ਨੋਟ: ਇਹ ਪੋਸਟ ਹੁਣ ਤੱਕ 49 ਵਾਰ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ।
